P

 

P.- Bazı müzik terimlerinin kısa yazılışı. P.- Pedal, p- piano, poco,  pp- piano piano.

Padovana- İtalya’nın Padova kentinden çıktığı ya da bu kentte yaygınlaştığı sanılan eski bir dans. Pavan adlı dansla aynı özellikleri taşır.

Pandili- Orta oyununda çalınan tef.

Parafoni- Eski Yunan müziğinde beşli ve dörtlü aralığın uyumu.

Parça- 1) Bir müzik yapıtından alınmış tam bir bölüm. 2) Bir bütün olarak ele alınan her türlü sanat yapıtı.

Parlando- ses müziğinde hızlı ve konuşur gibi söylemek.

Parodi- Yalnız çalgılar için yazılmış bir müzik yapıtına söz uyarlamak. Şarkı ya da benzeri bir yapıtın sözlerini değiştirmek.

Parol- Şarkı sözü, güfte.

Parti- Bir müzik yapıtında armoniyi oluşturan ezgilerin her biri. Orkestra için yazılmış parçalarda çalgılara ait notalar. Ör. Keman partisi.

Partimento- Bestecilik çalışmalarında Bas’ların rakamlarla belirtilmesi. Ör. 5 rakamı beşli akoru gösterir.

Partisyon- Bir orkestra ya da koro yapıtında, seslere ve çalgılara ait bütün partilerin belli bir sıraya göre yazılı olduğu nota defteri, nota kitabı.

Partita- 1) Klavye için yazılmış bir çeşit çeşitleme. 2) Bir biri ardına çalınan dans parçaları. 3) Halk müziği ya da dinsel müzik teması üzerine yazılmış çeşitlemeler. 4) Tek çalgı için yazılmış oda sonatı ya da süit. (Bach’ın klavsen için 6 partita’sı)

Pasaj- Bir müzik yapıtından alınan bölüm, parça.

Passamezzo- İtalya’da yaygınlaşan, iki zamanlı, orta hızda bir dans.

Passionata- Aşırı istek. İhtiras.

Pasticcio- Bilinen fakat unutulmaya yüz tutan müzik yapıtının bir bölümünü ya da tümünü yeniden işlemek.

Pastoral- 1) Madrigal’e seçenek olarak kullanılan müzik terimi. Çoğunlukla efsaneleri konu alan müzikli oyun. 2) Konusunu kırsal yaşamdan alan yapıtlar.

Patetik- Görkemli, muhteşem. Orkestra müziğinde , vurguları doruk noktasında değerlendiren, sert, güçlü bir anlatım biçimi.

Pause- Poz. Orkestradaki tüm çalgıların susup beklemesi.

Paventoso- Korkunç, dehşet verici biçimde.

Pentachium- Beş bölümden oluşan müzik yapıtı.

Pentakord- Beş diatonik tondan oluşan akor.

Pentaton- Beş dereceli. İçinde yarım tonlar bulunmayan beş perdeli gam.

Perde-1) Ses derecesi. 2) Telli çalgılarda sapların üzerindeki sesleri belirleyen bölümler. 3) Pistonsuz üflemeli çalgılarda ses düzeneğinin çalışmasıyla açılıp kapanan kapakçıklar.

Perdendo- Gittikçe yavaşlayarak, ağırlaştırarak.

Perpetuo- Aralıksız, kesintisiz.

Pesante- Ağırbaşlı, ciddi.

Pest- Kalın.

Petit- Küçük.

Peu- Az. Peu a peu : Azar azar.

Pezzo- Parça. Çoğulu: Pezzi.

Phonascus- Şan Öğretmeni. Koro yöneticisi.

Phrase- Cümle.

Piacevole- Hoş, haz verecek, hoşa gidecek biçimde.

Pianartist- Çalışı kolaylaştırmak için piyanoya eklenen düzenek.

Pianente- Yumuşak çalış ya da söyleyiş.

Piangendo- Ağlar gibi . (ses müziğinde)

Pianino- Küçük , duvar piyanosu.

Pianissimo- Çok yavaş sesle.

Pianiste- Piyanist. Piyano çalan kimse.

Piano- Piyano. Hafif sesle, sesleri yavaşlatarak, yumuşatarak. Bu biçimde icra edilecek parça ya da bölüm. Kısa yazılışı: p.

Pianoforte- Piyano.

Pietoso- Acıma duyarak, merhametli, sevecen ses tonuyla.

Piu- Daha. Birçok müzik terimiyle birlikte kullanılır. Ör. Piu Mosso – Daha çabuk.

Pizzicato- Yaylı çalgılarda, yay tutan elin telleri çekerek çalması.

Placido- Soğukkanlı, telaşsız.

Pochettino- Çok az.

Poco- Az, biraz.

Polifoni- Kontrpuan kurallarına uygun biçimde  çok sesli müzik türü.

Politonalite- Çok tonluluk.

Polka- 2/4 lük ölçüde Polonya halk dansı ve bu dansın müziği.

Polonez- 3/4 lük ölçüde Polonya dansı.

Pomposo- Gösterişli, heybetli, görkemli.

Portamento- Ses ya da çalgı müziğinde notadan notaya kesintisiz geçmek. Kaydırmak.

Porte- Dizek. Üzerine notaların yazıldığı, 5 yatay çizgi ve 4 aralıktan oluşan çizgiler.

Possibile- Olabildiğince, mümkün olduğu kadar.

Postlüt- Ses ya da çalgı için yazılmış bir müzik parçasında yapıtın özetlendiği, genel çizgileriyle yorumlandığı sonuç bölümü.

Potpuri- Sevilen müzik yapıtlarından alınan bölümlerin birbirine eklenmesiyle oluşturulan karma müzik parçası. Bir tür müzik derlemesi.

Pozisyon- Parmakların, çalgılar üzerindeki yerleri , perde konumları.

pp. – Piano piano’nun (çok hafif) kısa yazılışı .

Precipitato- Acele ederek.

Precisione- Kesin, açık, net.

Preghiera- Dua, yakarış.

Prelüt- Giriş, başlangıç müziği.

Preparasyon- Hazırlık. Müzikçilerin dinleyci ya da izleyici karşısına çıkmadan önce geçirdikleri çalışma dönemi.

Pressando- Çabuklaştırarak.

Presto- Çok hızlı tempoyla. Bu tempoda çalınması gerek müzik parçası.

Prima- Her şeyden önde gelen. İlk.

Profan Müzik- Dinsel olmayan müzik.

Program- izlence. Konser ve benzeri müzikli gösterilerin ayrıntılarını saptayan, ve bunları tanıtmak amacını güden basılı kağıt.

Proposta- Füg’de ana tema.

Prova- Deneme, çalışma. Konsere çıkmadan önce yapılan ön çalışma.

Prozodi- Sözlü bir müzik yapıtında, sözcüklerin kuvvetli ve zayıf heceleriyle, ölçünün kuvvetli ve zayıf zamanları arasındaki uygunluk.

Prömiyer- Yeni oynanmaya başlayan sahne yapıtlarının ilk temsili.

Psallette- Korolarda yer alan çocukların öğrenim gördükleri okul.

Psalmodia- Mezmurları okuma biçimi.

Punta D’arco- Yayın ucuyla.

Puntato- Noktalama.

*