Etiket arşivi: sözlük

Müzik Terimleri

N

Yorum yapın

N

 

Nachtmusik- Gece müziği, noktürn.

Nağme- Güzel uyumlu ses, ezgi. Ezgi bölümü, nota.

Nakarat- Bir şarkıda her kıtadan sonra sözleri ve bestesi değişmeden tekrarlanan bölüm.

Napoliten- Napoli ile  ilgili, Napoli üslubunda.

Napoliten Şarkı- Napoli balıkçılarının söylediği halk şarkıları.

Nationalhymne- Ulusal Marş.

Negligente- Önemsemeden.  Negligentemente: Eş anlamda.

Netto- Net, belirgin, tane tane.

Neuma- 9.-13. yüzyıllar arasında nota yazısı yerine kullanılan işaretler. Üst üstte noktalar ya da gramer vurgularını belirleyen yazım işaretlerinden oluşurdu. Kilise ilahilerinin üzerine konan bu işaretler ezgiyi hatırlamaya yarardı.

Nobile- Soylu, Nobilemente- Soylulara yaraşır biçimde.

Noch- Daha. Noch Schneller: Daha Çabuk.

Noel- Noel Yortusu ( Hristiyanların dinsel bayramı) üzerine yazılan Fransız Halk Şarkısı.

Noktalama- Bir müzik notasında yer alan noktalar, durakları, müzik cümlelerinin bölüneceği yerleri, notaların değerinde yapılacak uzatma ya da kısaltmaları, susma süresini, başa dönülecek yerleri belirlemeye yarar.

Noktürn- Gece müziği anlamına gelen fakat çeşitli müzik cümlelerini tanımlayan bir terim.

Non- Değil. Non Troppo- Çok Değil.

Nonetto- Dokuz sesli müzik parçası.

Nota- Sesleri okumak için kullanılan müzik yazısı.

Notalama- Nota sistemi.

Notalamak- Bir müzik parçasını notaya dönüştürmek, kağıda dökmek.

Novellette- Öykü anlamındaki Novello’dan türettiği bu sözcüğü Schumann, 1838’de yazdığı sekiz piyano parçasına ( kadın şarkıcı Clara Novello’nun adını anımsattığı için) başlık olarak kullanmıştı.

Nutrito- Dolgun (Ses Yönünden) .

 

*

Müzik Terimleri

R

Yorum yapın

R

 

R- “Sağ el” (Right Hand) teriminin kısa yazılışı.

Rabbia- Öfke, hiddet.

Raddolcendo- Gittikçe yumuşaklaştırarak.

Raddoppiamento- Çiftleme.

Raga- Sanskritçe rasacara adı verilen bir şiir teması üzerine bestelenen, belirli saatlerde ve her makam için özel olarak seçilmiş çalgılarla çalınan ezgiler.

Rag-Time- 2/4 ya da 4/4’lük ölçüde, coşkulu bir dans.

Rakamlama- Ölçüleri, piyano ve telli çalgılarda hangi notada, hangi parmağın kullanılacağını belirtmek için rakamlardan yararlanılır.

Rakamlamak- Bas notalarının üstüne akorları belirten rakam koymak.

Rallentando- Yavaşlayarak. Kısa yazılışı. Rall.

Rapido- Hızlı.

Rapsodi-1) İçinde Homeros’un şiirlerindeki olaylardan birini işleyen şarkı ya da parça. 2) Belirli bir kalıba ya da biçime bağlanmadan, ulusal ya da yöresel konulardan esinlenerek oluşturulmuş müzik yapıtı.

Rasch- Canlı.

Raspa- Brezilya halk dansı.

Rattenendo- Tutarak.

Ravvivando- Coşku katarak.

Re- Tampare Batı dizisinin do majör dizisindeki ikinci ses.

Rechte Hand- Sağ el. Kısa Yazılışı: RH.

Repertuvar- Bir müzik topluluğun ya da sanatçının hazırlamış olduğu parçalar.

Repetisyon- Yinelemek, yapıt geçmek, birlikte çalışmak.

Repetitör- Yineletici, bir tür çalıştırıcı. Repertuvarına yeni bir yapıt hazırlayan sanatçı ya da sanatçılara piyanoyla eşlik eden müzikçi.

Reprise- Röpriz. Tekrar.

Requiem- Rökiyem. Bir tür ağıt. Bu amaçla yazılan dinsel müzik. Katoliklerin cenaze törenleri için beestelenmiş eser.

Resital- Tek bir sanatçının, tek bir çalgıyla verdiği konser.

Resitatif- Operalarda ve oratoryolarda  normal konuşma kalıpları kullanılarak icra edilen bir tür solo şarkı söyleme biçimi. Aryaların ve koroların dinleyicilere bir diyalog veya hikayeyi aktarmak için eklenir. Resitatifler orkestra tarafından eşlik edilerek veya arada sırada kullanılan kırık akorlar dışında eşliksiz olarak sunulabilir.

Resitan- Erkek solocu.

Resitant- Kadın solocu.

Retrogrado- Tersine, geriye doğru.

Retto- Dosdoğru.

Ribattuta- Trilin yavaştan başlayışı.

Riduzione- Azaltılmış, indirilmiş, küçültülmüş.

Rigo- Dizek, Porte.

Rigoroso- Tempoya tam bağlı kalarak.

Rilasciando- Hızı azaltarak, sakinleşerek.

Rimettendo- Yavaşlatarak, ağırlaştırarak.

Rinforzando- Güçlendirerek.

Ripieno- Eşlik beraberlik.

Riposato- Dinlenerek.

Risentito- Hareketli.

Risoluto- Güçlü, kararlı.

Risposta- Bağlı, ilintili.

Risvegliato- canlı.

Ritardando- gecikerek. (yavaşlayarak.)

Ritenuto- Saygılı.

Ritim- Bir müzik cümlesinde kuvvetli zamanlarla, hafif zamanların düzenli aralıklarla yinelenmesi.

Riverso- Tersine, aksine. Geriye doğru.

Rivolto- Başa dönüş.

Rokoko- Dinsel olmayan, hafif, oynak, fakat kibar müzik türü.

Romans- Romance.- Şarkı türünde ve piyano için genellikle kıtalar halinde yazılmış, duygusal parçalar.

Romantizm- 18. Yüzyılda sonunda başlayan, duygu, coşku ve imgeye aşırı yer veren sanat akımı.

Rondo- Kıta sonlarında ana motifin nakarat biçiminde yinelenmesinden oluşan müzik türü.

Rubato- Çalgı ya da ses için yazılmış bir yapıtın temposunu icra sırasında değiştirmek. İcracıya anlatım yeteneğinden yararlanma olanağı verir.

Rumba- Hızlı canlı 2/4 lük Küba Dansı.

Rüstik- Köy Üslubunda, köyü anımsatan.

*

 

 

Müzik Terimleri

Ş

Yorum yapın

Ş

 

Şalümo- 1) Klarnet, flüt ve obua gibi üflemeli çalgıların ilkel biçimlerine verilen ad. 2) Gayda’da, perde deliklerinin bulunduğu kamış boru. 3) Klarnetin pest perdeleri.

Şan- İnsan gırtlağından makamla çıkan ve perde ayrımlarıyla çeşitli duyumlar uyandıran ses dizisi.

Şano- Tiyatroda oyunun oynandığı yer. Sahne.

Şanson- Şarkı.

Şansoniye- 1) Şarkı yazan ya da söyleyen kimse. 2) Basılı ya da el yazması şarkılardan yapılan derleme.

Şantör- Erkek şarkıcı.

Şantöz- Kadın şarkıcı.

Şef- Yönetici. Müzikçi topluluğunu yöneten kimse.

*

Müzik Terimleri

U

Yorum yapın

U

 

u.c- Piyanoda, tek telde çalınacağını (surdin kullanarak) belirleyen “una corda” teriminin kısa yazılışı.

Ukulele- Güney Pasifik adalarının, gitarı andıran, telli yerel çalgısı.

Ultima- Sonuncu. Ultima Volta- Son kez.

Umore- Güldürü, Mizah.

Un Poco- Biraz.

Una corda- Tek tel. Piyanoda ses kısılarak ( genelde orta pedal) kullanılarak çalınacak.

Unison- Ses birliği .

Uomo- Erkek, Erkek ses sanatçısı. Müzikli sahne yapıtlarında, baş rolü oynayan erkek oyuncu.

Ut- Doğal gamın ilk sesi DO.

Ut Supra- Yukarıdan, önceden.

Uvertür- Açılış, giriş müziği.

Uyarlama- Bir çalgı ya da çalgılar topluluğu için yazılmış bir müzik yapıtını, başka çalgı ya da çalgılar topluluğu için yazmak eylemi. Adapte etmek.

Uyum- Armoni.

*

Müzik Terimleri

Ü

Yorum yapın

Ü

 

Übung- Çalışma.

Üçgen- Çelik çubuktan yapılma, eşkenar üçgen biçiminde vurmalı çalgı. Triangel.

Üçleme- 1) Aynı ritimde ve iki zamanlı üç notadan oluşan grup. 2) Konuları birbirini izleyen üç yapıttan oluşan dizi.

Üçlü- Üç bölümden oluşan müzik yapıtı. Üç ses ya da üç çalgı için yazılmış müzik yapıtı ve bu müzik yapıtlarını seslendiren müzik grubu.

İki tonluk ve Bir buçuk tonluk armonik ya da melodik aralık.

Üçlü Zaman- 3/8, 3/4, 3/2 gibi basit, ya da 9/8 gibi bileşik ölçü.

Üslup- Bir çağa, bir sanatçıya ya da bir ülkeye özgü teknik, renk, biçimlendirme ve söyleyiş özelliği, biçem.

*

Müzik Terimleri

Z

Yorum yapın

Z

 

 

Zaman- 1) Ölçü Bölümü. Bir müzik parçasının ölçü bölümü vurularak (tempo) sayılır. 2) Sözlü ya da sözsüz, Türk müziği yapıtlarında, ara kararın verildiği ikinci bölüm.

Zart- Hafif, yumuşak seste.

Zeit- Zaman . Zeitmass- Tempo  Zeitmesser- Zaman ölçer, metronom.

Zelosamente- Acele ederek, çaba göstererek.

Zigeunermusik- Çigan, çingene müziği.

Zoppa- Aksak, Macar halk müziği ritmi.

*

Müzik Terimleri

F

Yorum yapın

F

 

 

Fa notası.

Facile- Kolay, Kolaylıkla.

Fado- Gitar ve Akordeon eşliği ile söylenen Portekiz Halk Şarkısı.

Falsetto- Kadınsı erkek sesi, Kafa sesi, Erkek şarkıcıların zorlanarak çıkarttıkları ince ses.

Falso- Bir parça çalınır ya da söylenirken yapılan nota yanlışları.

Fancy- İngiltere’de 16. ve 17. yy’da kullanılarn fantezi anlamına gelen terim.

Fandango- Üç zamanlı oldukça hareketli, İspanyol Halk Dansı.

Fantezi- Biçim ve anlam bakımdan bağımsız eserler.

Fastoso- Gösterişli, görkemli.

F-Dur- Fa Majör.

Fermamente- Kesinlikle.

Fermata- Duraklı nota.

Feroce- Öfkeli.

Fiero- Gururlu.

Fieterlich- Gösterişli, debdebeli.

Filarmoni- 1) Güçlü müzik sevgisi. 2) Müzik konserleri derneği.

Filarmonik- 1) Müziksever. 2) Müzikseverlerin kurdukları dernek ya da konser dernekleri.

Fin- Son, Bir yapıtın bittiğini belirtir. Fine. Bitiş.

Finalis- Sonuncu.

Fis- Fa Diyez.

Flügel- Kuyruklu piyano.

Focoso- İhtiraslı, ateşli, heyecanlı.

Folk Müziği- Sosyal içerikli mesajları, toplumsal eylemleri, ırk ayrımına ve savaşa karşıt görüşleri, düşünceleri dile getiren, bunları halk müziği formları içinde, şarkı yolu ile kitlelere ileten müzik türü.

Fon Müziği- Bir film ya da sahne oynanırken çalınan müziktir.

Fondamento- Temel ses.

Fonomimi- Solfej derslerinde öğretmenlerin, seslerin perde yükseliş ve alçalışlarını el işaretleriyle öğrencilere belletmesi.

Fonotograf- Seslerin titreşimini saptayan aygıt.

Form- Bir müzik yapıtını oluşturan yapı, biçim. şekil.

Forte- Güçlü, Nota ve partisyonlarda güçlü icra edilecek bölümler f ya da F işaretiyle gösterilir.

Forte Possibile- Olduğunca güçlü.

Fortepiano- Bir müzik parçasının önce güçlü sonra birden hafif çalınacağını belirtir.

Forza- Güç, kuvvet. Forzare- Güçlendirmek.

Forzando- Güçlendirerek, gürleştirerek.

Fragman- Parça, bir müzik yapıtının bir bölümü.

Freddo- Soğuk, donuk. Freddamente- Soğukça.

Free jazz- Serbest caz.

Fresco- canlı, taze.

Fretta- Çabuk . Kemanda kıvrak yay tekniği.

Funébre- Kederli, yaslı. March Funébre- Cenaze marşı, matem havası.

Fuoco- Ateş. Con Fuoco- Ateşli.

Furioso- Öfkeli, hiddetli.

Furore- Öfke, hiddet.

Füg- Bir besteleme türü. İki, Üç, Dört ya da daha çok sesli yazılır. Genellikle üç bölümden oluşur.

 

*

 

 

 

Müzik Terimleri

D

Yorum yapın

D

 

 

  1. Re Notası
  2. Destra’nın (Sağ yan) kısa yazılışı.

Da Capo- Baştan, Başa dön işareti. (Da c. ya da D. C. )

Da Segn0- Müzik parçalarının tekrarlanacağını belirten terim.

Dactylion- Eski zamanlarda piyano çalanların parmaklarını güçlendirmek için kullandıkları bir alet.

Dans- Adımları ve bedeni belirli bir müziğin ritmine uydurarak yapılan hareketler.

Dechiffrage- Deşifre. Deşifraj. Notayı ilk görüşte çalmak, çözmek, okumak.

Declamando- Konuşmak ile şarkı söylemek arasında. Bestelenmemiş yapıtları okumak.

Decrescendo- Ses gücünün giderek hafifletilmesi. (decrec.)

Deficiento- Hafifçe ağırlaştırarak.

Delicato- İncelikle.

Delirando- Yanıp tutuşurcasına.

Derece- Seslerin diziliş sırası. Bir sesin önceki ya da sonraki sesle arasındaki ton farkı.

Des- Re Bemol.

Des-Dur- Re Bemol Majör.

Des- Moll- Re Bemol Minör.

Dessus- Dössü. Eskiden Soprano ve mezzo-soprano seslerine verilen ad.

Destra- Sağ, sağ yan.

Destra Mona- Sağ el

Detone-Detonner- Çalanın ya da seslendirenin yanlış tonlama yapıp, ton dışına çıkması.

Diatessaron- Dörtlü aralık. (ör. Do-Fa)

Diatonik- Notaların tam ya da yarım ton farkla sıralanması.

Diese – (Diyez)

Dilettante- Müzik sever. Müzikle zevk için uğraşan, amatör.

Diluendo- Uzatarak.

Diminuendo- Sesin giderek gücünü azaltması. Kısa Yazılışı- dim. (Decrescendo) ile aynı anlamdadır.

Dis- Re diyez. Disis- Re Çift Diyez.

Discantus- 1) Birden çok ses için yazılmış eserlerde en ince parti. 2) Soprano sese verilen isimlerinden biri.

Discordance- Diskordans. Sesler arasındaki uyuşmazlık, yanlışlar.

Discorder- Diskorde. Akoru bilerek bozmak.

Disinvolto- Rahatça, kolay, atak.

Disperato- Umutsuz.

Dissonance- Disonans. Armoni kurallarına göre olmayan. Uyumsuz notaların birleşimi.

Divisi- orkestra müziğinde, aynı çalgılar için yazılmış partisyonların parçalara ayrılması.

Divotamente- Dinsel üslupta. Divoto.

Diyapazon- 1) Bir ses dizisindeki belirli bir sesin oransal yüksekliği. 2) U biçimde çelik, akort aleti.

Diyez- Bir notanın yarım kromatik ses inceleceğini gösteren işaret.

D-Moll- Re minör.

Dogliosamente- Hüzünlü, dertli, kederli.

Dolap- Bir müzik yapıtında tekrarlanan bir bölümün ikinci tekrarında çalınmayacağını belirten işaret.

Dolce- Tatlılıkla.

Dolente- Keder, acı veren.

Dolore- Üzüntü.

Dominant- Müzik dizisinde toniğin beşinci derecesi.

Dörtlü- Kuartet. Değişik dört çalgı ya da ses için yazılmış müzik.

Dur- Majör.

Düet- İkili. 1) İki çalgı ya da iki ses için yazılmış müzik yapıtı. 2) Bu yapıtı yorumlayan ikili.

Düzenleme- Aranjman. Belirli sesler, çalgılar ya da topluluklar için yazılmış bir eserin, başka seslere, çalgılara uyarlanması. Eserde yapılan düzenlemeler, değişiklikler.

 

*

 

Müzik Terimleri

Ç

Yorum yapın

Ç

 

 

Çalgı- Müzik Aleti. Müzik seslerini çıkartmak için yapılmış aygıt.

Çan- Kampana,. Madenden yapılmış vurma çalgı.

Çardaş- Macar halk dansı.

Çarliston- Dans türü.

Çello- Viyolonselin kısaltılarak söylenişi. VİOLONCELLO’dan kısaltılmıştır.

Çeng- Arpa benzeyen telli çalgı.

Çeşitleme- (variation)- Bir melodiye , ikinci derecedeki öğelerini değiştirerek bir başka biçim verme sanatı.

Çeyrek Ses- Bir ses tonunun dörtte biri.

Çift Bemol- İki bemol bir arada. notayı İki yarım ton kalınlaştırır. (1 tam ses)

Çift Diyez- İki diyez bir arada. Notayı İki yarım ses tizleştirir. (1Tam ses)

Çift Kuyruk- Bir notaya iki kuyruk eklenmesi. Kuyruklardan biri yukarıya, diğeri aşağı çekilir. İki ses tarafından aynı anda çalınacak ya da seslendirilecek anlamına gelir.

Çitara- Eski bir mısır çalgısı.

Çok Sesli- Polifoni. Her biri belirgin bir ezgi taşıyan, iki ya da daha çok sesin bir araya gelişi.

*